عصب کشی
در مواردی که پوسیدگی دندان به عاج دندان برسد و بیشتر عصب دندان را درگیر کند نیاز به انجام عصب کشی ( پالپوتومی یا پالپکتومی) احساس می شود.
بدیهی است که دندان بزرگسالی که عصب کشی شده است هرگز به حالت اولیه ی خود باز نمیگردد و فرد باید بعد از عصب کشی از روکش استفاده کند، تا دوباره از نظر سلامتی و شکل ظاهری به حالت مناسب و نرمالی برسد.
سوال اینجاست که اگردندان کودکی به هر دلیلی دچار پوسیدگی بیش از حد معمول شود میتوان از عصب کشی برای درمان این معضل استفاده کرد یا خیر؟ اصلا دندان شیری کودکان عصب دارد ؟ بعد از آن باید روی اعصاب دندان های کودک روکش کشید؟ چه دلیلی می تواند افراد را برای عصب کشی دندان های شیری کودک قانع کند؟
در پاسخ باید گفت که: بله؛ دندان شیری هم مانند دندان دائمی تاج و ریشه دارد و شامل مینا، عاج و پالپ(عصب) است. روکش مخصوص دندان شیری نیز وجود دارد که به نام SSC معروف است.
اگر پوسیدگی دندان از مینا به عاج برسد و گسترش یابد، بیشتر عصب دندان شیری را درگیر میکند و در این مرحله عصب کشی لزوم پیدا می کند. اگر قسمت تاج دندان به نحوی تخریب شده باشد که فضای کافی برای قرار گرفتن مواد پرکننده وجود نداشته باشد از روکش مخصوص دندان شیری استفاده می شود.
علائم آسیب پالپ و عفونت
در مرکز هر دندان بخشی به نام پالپ وجود دارد که شامل عصب ها، بافت ها و رگ های خونی است که مواد مغذی و اکسیژن لازم را به دندان می رسانند. امکان دارد این قسمت تحت تاثیر عوامل مختلفی آسیب ببیند. در کودکان این عارضه از طریق پوسیدگی و همراه با التهاب پالپ و درد می باشد که در این موارد نسبت به پالپوتومی یا عصب کشی اقدام می شود.
نشانه های آسیب دیدن پالپ دندان :
1. درد مداوم
2. درد شبانه دندان
3. حساسیت شدید دندان کودک به دماهای گرم و سرد
4. التهاب یا قرمزی اطراف دندان آسیب دیده
5. شل شدن غیرمنتظره ی دندان آسیب دیده
زمان مناسب برای انجام عصب کشی
این زمان از فردی به فردی دیگر و بر اساس تفاوت های فردی متفاوت است. دندانپزشک کودک با توجه به سن کودک، موقعیت دندان آسیب دیده و حال عمومی کودک زمان عصب کشی یا لزوم کشیدن دندان را مشخص می کند.
عوارض کشیدن دندان پیش از موعد مناسب به جای عصب کشی :
فضای ناکافی برای رشد دندان دائمی بعد از کشیدن دندان شیری
- رشد دندان های مخالف در جهات نامناسب و نامطلوب
- تاثیر بد بر دیگر دندان ها از نظر تغییر جهت نامناسب و پوسیدگی زودرس
- تاثیر منفی بر فرایند تکلم
روش انجام عصب کشی:
دندانپزشک متخصص کودکان، ابتدا دندان را مورد معاینه و رادیوگرافی قرار می دهد که در نتیجه ی این کار موقعیت و میزان خسارت دندان مشخص می شود. ممکن است پس از معاینه عصب کشی (پالپوتومی یا پالپکتومی بسته به نوع آسیب دندان) توصیه شود.
اگر ریشه ی پالپ سالم باشد دندانپزشک فقط پالپ آلوده را خارج می کند و بقیه قسمت ها را به حال خود رها میکند و سپس شکاف ایجاد شده در اثر خارج کردن پالپ آلوده را با مواد پر کننده مخصوص پر میکند تا از گسترش بیشتر عفونت جلوگیری کند. سپس یک تاج فلزی روی دندان قرار می دهد تا استحکام دندان حفظ شود و به منطقه ی عصب کشی شده آسیبی نرسد.